Ο Νάρβελ Ροθ (Τζόελ Έτζερτον) είναι ο μεθοδικός φροντιστής των κήπων μιας πανέμορφης όσο και ιστορικής έπαυλης. Όταν η εργοδότριά του (Σιγκούρνι Γουίβερ) του ζητάει σαν χάρη να προσλάβει ως βοηθό την ατίθαση ανιψιά της, τότε ανοίγουν οι πύλες του χάους στον μέχρι πρότινος δωρικό βίο του μοναχικού άντρα, επαναφέροντας φαντάσματα του βίαιου παρελθόντος από τα οποία ο ίδιος πίστευε ότι είχε απαλλαγεί.
Η ταινία Master Gardener είναι μια δυνατή ιστορία για έναν άντρα που στοιχειώνεται από το ρατσιστικό του παρελθόν, αποτυπώνοντας τις φυλετικές εντάσεις της σύγχρονης Αμερικής.
Σηματοδοτώντας την ολοκλήρωση της αναπάντεχης τριλογίας που ξεκίνησε με τις “Ακρότητες” του 2017 και συνεχίστηκε με τον “Μετρητή Καρτών», η ταινία είναι μια τολμηρή οπτική στη γνώριμη αφήγηση του Πολ Σρέιντερ για τον «άντρα στο δωμάτιο», όπου ένας μοναχικός άνθρωπος παλεύει με το παρελθόν του και κρύβεται πίσω από τη δουλειά του, εν αναμονή κάποιας αλλαγής.
Οι απαρχές αυτών των ιστοριών εντοπίζονται στα πρώιμα χρόνια της καριέρας του Σρέιντερ. «Ο χαρακτήρας εξελίχθηκε αρχικά με τον “Ταξιτζή” (1976), ο οποίος ήταν ένα παρακλάδι του υπαρξιακού ήρωα της ευρωπαϊκής δραματουργίας», λέει ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας.
Στην καρδιά του Master Gardener βρίσκεται ο Νάρβελ Ροθ που ερμηνεύει ο Τζόελ Έτζερτον. «Ήθελα κάποιον που να έχει στοιχεία του Ρόμπερτ Μίτσαμ, κάποιον με τον οποίον δεν θα ήθελες να ξεκινήσεις καβγά σε κάποιο μπαρ», αναφέρει ο Σρέιντερ για να προσθέσει πως «ήθελα κάποιον με φυσιογνωμία από τα 50’s και ο Τζόελ το έχει κάνει ξανά αυτό με την ταινία “Warrior”».
Όπως τόσοι και τόσοι πρωταγωνιστές των ταινιών του Σρέιντερ, έτσι κι ο Νάρβελ είναι ένας μοναχικός άντρας. Σχολαστικός στα καθήκοντά του, φροντίζει με προσοχή τους κήπους της έπαυλης Γκρέισγουντ, η οποία ανήκει στην κυρία Χάβερχιλ (Σιγκούρνι Γουίβερ). Όταν φτάνει στην έπαυλη η ανιψιά της κυρίας Χάβερχιλ, ο Νάρβελ «εγκλωβίζεται» ανάμεσα στις δυο γυναίκες, όσο το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του συγκρούονται με δραματικές επιπτώσεις.
«Είτε πρόκειται για ζιγκολό (“American Gigolo”), έμπορο ναρκωτικών (“Light Sleeper”), τζογαδόρο (“Μετρητής Καρτών”) ή έναν κηπουρό, αυτό που μετράει είναι η δυνατή αλληγορία», αναφέρει ο Σρέιντερ. «Η φροντίδα των κήπων είναι μια ιδιαίτερα δυνατή αλληγορία, τόσο θετικά όσο κι αρνητικά», προσθέτει. Ο Σρέιντερ θυμάται ένα φλάσμπακ όπου ο Νάρβελ αναφέρεται στο ρατσιστικό του παρελθόν, λέγοντας πως ήταν η δουλειά τους να «ξεριζώνουν καρπούς». Απ’ την άλλη, τελικά είναι η κηπουρική που, αυτή τη φορά, τον ωθεί στην εξιλέωση.
Για τον Σρέιντερ, όλα καταλήγουν τελικά στον άντρα στο δωμάτιο. «Ξεκίνησε με την κηπουρική, όπως στον “Μετρητή Καρτών” ξεκίνησε με τον τζόγο». Αλλά αυτή ήταν μόνο η αρχή της δημιουργικής διαδικασίας, με τον σκηνοθέτη και σεναριογράφο να προσθέτει, «Άρχισα να αναρωτιέμαι γιατί ένας κηπουρός να έχει καταλήξει ερημίτης; Από εκεί, οδηγήθηκα στο Πρόγραμμα Προστασίας Μαρτύρων και μετά ρώτησα “γιατί να βρίσκεται σε τέτοιο πρόγραμμα”. Αυτό εξελίχθηκε τελικά στην ιδέα πως ήταν πληρωμένος δολοφόνος που δούλευε για νεοναζί».
Παρ’ ότι η ταινία φέρει παρόμοιες αφηγηματικές τεχνικές με προηγούμενες ταινίες του Σρέιντερ, απομακρύνεται απ’ ότι έχει προηγηθεί. Στο Master Gardener υπάρχει αυτή η αίσθηση της τριάδας, είτε πρόκειται για σεξ-φυλή-φύλο, είτε για την πρωταγωνιστική τριάδα. Ο Νάρβελ βρίσκεται ανάμεσα σε δύο γυναίκες. Η μία θα μπορούσε να είναι η μητέρα του και η άλλη, η κόρη του. Μάλιστα, αυτή είναι η πρώτη φορά από τον “Ταξιτζή” που ο Σρέιντερ έχει δύο γυναίκες στην ταινία του. «Σκέφτηκα πως θα είχε ενδιαφέρον να δω τι θα συνέβαινε αν ο χαρακτήρας της Σίμπιλ Σέπερντ, η ‘Μπέτσι’, έπινε έναν καφέ με την ‘Άιρις’ της Τζόντι Φόστερ».
Ο Σρέιντερ γνωρίζει πως το τι θεωρείται αποδεκτό να απεικονισθεί στις οθόνες έχει αλλάξει δραματικά. Με αυτό κατά νου ήθελε να πει μια ιστορία που να μένει πιστή και να αντανακλά την σύγχρονη κοινωνία. «Πλέον, δεν αποδεχόμαστε την ιδέα ενός 55χρoνου και μιας 25χρονης σε μια ερωτική σχέση», λέει ο Σρέιντερ. Στην ταινία, η ανιψιά του χαρακτήρα της Γουίβερ είναι λίγο μεγαλύτερη από 20, ο Νάρβελ κοντεύει τα 50 και η χαρακτήρας που ερμηνεύει η Γουίβερ είναι μεγαλύτερη και από τους δύο. Ο Σρέιντερ επιθυμούσε οι διαφορές στην ηλικία να ενισχύουν το άβολο κλίμα της ταινίας∙ αντί να αποφύγει τα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν από αυτήν, διάλεξε να τα εξερευνήσει μέσω των πλούσιων θεματικών της αφήγησης. Το Master Gardener είναι μία ταινία όπου η ηλικία, το φύλο και η φυλή συγκρούονται, με εκρηκτικά αποτελέσματα.
Master Gardener (2022)
Σκηνοθεσία: Paul Schrader
Ηθοποιοί: Joel Edgerton, Sigourney Weaver, Quintessa Swindell
Διάρκεια: 110′
Η ταινία προβάλλεται στους κινηματογράφους από την Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023