Ένα νεαρό ζευγάρι (Anya Taylor-Joy και Nicholas Hoult), ταξιδεύει σε ένα απομακρυσμένο νησί του Βορειοδυτικού Ειρηνικού για να δειπνήσει σε ένα πριβέ εστιατόριο, όπου ο μοναχικός, παγκοσμίως καταξιωμένος, Σεφ Julian Slowik (Ralph Fiennes) έχει ετοιμάσει ένα πλουσιοπάροχο μενού γευσιγνωσίας για εκλεκτούς πελάτες. Όλοι οι συνδαιτυμόνες θα βιώσουν άγρια και βίαια σκηνικά, καθώς εμφανίζονται ολοένα και πιο απρόσμενα πιάτα. Το κίνητρο του Σεφ Slowik πίσω από το περίτεχνο μενού είναι ο καταλύτης για ένα συγκλονιστικό φινάλε.
Ο τρόμος συναντά τη σάτιρα και τη γαστρονομία στο Μενού, μία μαύρη κωμωδία με ανατροπές που εκτυλίσσονται ηδονικά και έκρυθμα, με αφορμή ένα μενού γευσιγνωσίας σε ένα απομακρυσμένο, πριβέ εστιατόριο. Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο επιβλητικός Ralph Fiennes (Ξενοδοχείο Grand Budapest-Grand Budapest, Ο Επίμονος Κηπουρός-The Constant Gardener, Ο Άγγλος Ασθενής-The English Patient, Η Λίστα του Σίντλερ-Schindler’s List) δίπλα στη μυστηριώδη Anya Taylor-Joy (Το Γκαμπί της Βασίλισσας-The Queen’s Gambit, Συνέβη στο Σόχο-Last Night in Soho).
Το καστ συμπληρώνουν οι Nicholas Hoult, Hong Chau, Janet McTeer, Reed Birney, Judith Light, Paul Adelstein, Aimee Carrero, Arturo Castro, Rob Yang, Mark St. Cyr και John Leguizamo. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο – γνωστός από τις σειρές Game of Thrones και Succession – Mark Mylod.
Πριν από μερικά χρόνια, σε μία επίσκεψή του στη Νορβηγία, ο σεναριογράφος Will Tracy (Succession) πήρε ένα πλοίο για να φτάσει σε ένα πολυτελές εστιατόριο που βρισκόταν σε ένα κοντινό ιδιωτικό νησί.
«Είμαι λιγάκι κλειστοφοβικός και όταν καθίσαμε να φάμε, είδα το πλοίο να φεύγει αφού μας άφησε στην προβλήτα», θυμάται ο Tracy. «Ήταν ένα μικρό νησί και συνειδητοποίησα ότι θα ήμασταν κολλημένοι εκεί για ώρες. Τι θα γινόταν αν κάτι δεν πήγαινε καλά;». Ο Tracy μοιράστηκε την ιδέα του με τον συν-σεναριογράφο του Seth Reiss (Late Night with Seth Meyers) και οι δυο τους συνέλαβαν την ιδέα μιας σάτιρας με πλοκή, που ταιριάζει στα πιάτα ενός εκλεπτυσμένου εστιατορίου. Από τα ορεκτικά μέχρι το επιδόρπιο η ένταση κλιμακώνεται και οι συνθήκες γίνονται ολοένα και πιο αλλόκοτες, πάντα με φόντο ένα εστιατόριο. «Η σάτιρα επιτρέπει να λειτουργούμε σε μία οξυμμένη πραγματικότητα», λέει ο Reiss. «Ανοίγει την πόρτα της μυθοπλασίας, όλα βγάζουν νόημα στην πραγματικότητα που δημιουργούμε, όλα πηγάζουν μέσα από αυτό τον κόσμο».
Οι σεναριογράφοι μοιράστηκαν το σενάριο με τον σκηνοθέτη Mark Mylod, που ενθουσιάστηκε με τους χαρακτήρες και την προσέγγιση του κόσμου της εστίασης. Γνωστός ως σκηνοθέτης σε σειρές όπως το Game of Thrones και το Succession, ο Mylod είχε δουλέψει πρόσφατα πάνω σε ένα επεισόδιο του Succession με την υπογραφή του Tracy. Αυτό το επεισόδιο διαδραματίζεται ως επί το πλείστον σε ένα δείπνο και ο Mylod υιοθέτησε την προσέγγιση του Robert Altman στο Gosford Park, και στη συνέχεια έκανε το ίδιο με την ταινία.
«Θέλαμε να είμαστε πολύ προσεχτικοί με την ανατομία της εστίασης, ισορροπούσαμε σε ένα λεπτό σχοινί. Την καυτηριάζαμε, αλλά παράλληλα σεβόμασταν την τέχνη και τους ανθρώπους που συμμετέχουν», σημειώνει ο Mylod. «Όταν άρχισα να εμπλέκομαι, έκανα τη δική μου έρευνα για να ενημερωθώ για το πώς λειτουργεί ένα εστιατόριο, πόση δέσμευση απαιτεί και πόσο άγχος προκαλεί αυτό το επίπεδο τεχνικής κάθε νύχτα. Είναι μία πολύ απαιτητική δουλειά».
Οι σεναριογράφοι και ο σκηνοθέτης έδωσαν ανθρωπιά και συναίσθημα σε όλους τους χαρακτήρες, ακόμα και σε εκείνους που μοιάζουν αντιπαθητικοί.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΙΑΤΟ
Τα υλικά
Η ταινία χρειαζόταν ένα πολύμορφο καστ για να αποδοθούν οι διαφορετικοί χαρακτήρες. Ενώ ο Σεφ Julian Slowik (Ralph Fiennes) είναι ο επικεφαλής στο εστιατόριο και η κεντρική φιγούρα της κουζίνας, όλοι οι άλλοι χαρακτήρες χρειάζονται εξίσου για να χτιστεί αυτός ο κόσμος, τόσο στη σάλα όσο και στην κουζίνα.
Παρόλο που πολλοί χαρακτήρες, πελάτες και προσωπικό, μοιάζουν ανυπόφοροι σε πρώτο επίπεδο, τα επιτηδευμένα στερεοτυπικά χαρακτηριστικά τους κρύβουν περίπλοκες ιστορίες και προσωπικότητες.
Ειδικά για τους ηθοποιούς, αυτό ήταν μία πρόκληση.
«Θαυμάζω την ικανότητα του Mark να πάρει μια ομάδα χαρακτήρων που είναι αντιπαθείς και να πείσει το κοινό να τους συμπαθήσει και να θέλει να βρίσκεται γύρω τους» λέει ο Nicholas Hoult (Η ευνοούμενη-The Favourite), που υποδύεται τον Tyler. «Όλοι αυτοί οι χαρακτήρες είναι κακόγουστοι, αλλά θέλεις να περάσεις χρόνο μαζί τους και για έναν παράξενο λόγο τους συμπαθείς».
Κατά τη διάρκεια του δείπνου, το προσωπικό του εστιατορίου σερβίρει έξι τραπέζια με καλεσμένους, που ο καθένας εκπροσωπεί έναν ιδιαίτερο τύπο ανθρώπου που έχει εξοργίσει ή προσβάλει τον Σεφ Slowik. Από έναν ψυχραμένο χορηγό, μέχρι μία πομπώδη κριτικό γευσιγνωσίας και έναν ξερόλα καλοφαγά.
O ΣΕΦ
Ο καταξιωμένος Σεφ Slowik (Ralph Fiennes) είναι στο απόγειό του. Έχει κάνει μία συμφωνία με τον διάολο για να ανελιχθεί στον χώρο της εστίασης και να διευθύνει το εστιατόριο, που δεν του ανήκει, αφήνοντάς τον στο έλεος των επενδυτών. Ο υποψήφιος για Όσκαρ Fiennes έπλασε μία ολόκληρη ιστορία για τον χαρακτήρα, ως κάποιον που έχει αλλοιώσει την καλλιτεχνική του αγνότητα εξαιτίας της πλούσιας πελατείας του.
«Έχει σιχαθεί τους ελίτ πελάτες και έχει και ο ίδιος διαφθαρεί από αυτούς», εξηγεί ο Fiennes για τον Slowik. «Είναι μια ανικανοποίητη πελατεία. Εκείνος είναι τελειομανής και εκείνοι δεν το εκτιμούν. Η γοητεία του σεναρίου είναι ότι περιλαμβάνει όλο το εύρος των χαρακτήρων στα πλαίσια της μαύρης κωμωδίας».
«Ο Slowik είναι ένας περίπλοκος χαρακτήρας», εξηγεί ο Mylod. «Ήθελα να δείξω πόσο αφοσιωμένος είναι στην καινοτομία της τέχνης του, σε σημείο που βάζει τη ζωή του σε κίνδυνο. Ο Ralph κι εγώ δεν θέλαμε να δείξουμε μία καρικατούρα. Θέλαμε να βρούμε την ανθρωπιά και τον πόνο του και να καταλάβουμε τις πράξεις του. Όχι να τον συγχωρέσουμε ή να τον αποδεχτούμε, αλλά τουλάχιστον να του προσδώσουμε αυθεντικότητα».
Ο Fiennes πέρασε χρόνο με τη βραβευμένη με Michelin Σεφ Dominique Crenn, η οποία συνέλαβε το μενού που παρουσιάζεται στην ταινία και συμβούλεψε τους δημιουργούς για το πώς ένας σεφ σχετίζεται με το προσωπικό της κουζίνας. «Είχα το κλισέ της χαοτικής κουζίνας στο μυαλό μου, με τον σεφ να φωνάζει προς πάσα κατεύθυνση» θυμάται ο Fiennes. «Αλλά όταν η Dominique μου είπε για την κουζίνα της και πώς της αρέσει να δουλεύει, τότε κατάλαβα την κουζίνα του Slowik. Ο έλεγχος και η εξουσία, πηγάζει από την αφοσίωση του προσωπικού στον σεφ και στο φαγητό του. Δεν επικρατεί φασαρία και βία. Μόνο νεύματα, βλέμματα και μουρμουρητά διόρθωσης ή ενθάρρυνσης».
Η ΑΠΡΟΣΚΛΗΤΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ
Η Margot, την οποία υποδύεται η υποψήφια για Emmy Anya Taylor-Joy, είναι παράταιρη ανάμεσα στους πελάτες του Hawthorn. Συνοδεύει τον Tyler (Nicholas Hoult) στο δείπνο αυτό, αλλά είναι παγερά αδιάφορη για το φαγητό του Σεφ Slowik και περιφρονεί τα εντυπωσιακά στησίματα των πιάτων.
Μία από τις πιο συναρπαστικές δυναμικές της ταινίας εκτυλίσσεται ανάμεσα στον Σεφ Slowik και τη Margot, που υποτίθεται ότι δεν πρέπει να παρευρίσκεται σε αυτό το δείπνο. Διαταράσσει το όραμα του σεφ για τη συγκεκριμένη βραδιά, όμως εκείνος φαίνεται να τη σέβεται.
«Έχει ενδιαφέρον γιατί η Margot είναι ένα αίνιγμα», εξηγεί η Taylor-Joy. «Στο σενάριο είναι αρκετά σαρδόνια και είχε πλάκα να μπορώ να αυτοσχεδιάσω πάνω σε αυτό. Είναι σκληρή, αστεία και πολύ γρήγορη. Ξέρει τη δουλειά της, ξέρει να ανακαλύπτει τον χαρακτήρα εκείνου που συνοδεύει και να γίνεται η ιδανική παρτενέρ του. Ήταν μια σκέτη απόλαυση ο ρόλος αυτός». «Ο ένας αναγνωρίζει τον άλλον γιατί μοιάζουν», συνεχίζει η Taylor-Joy για τη σχέση της Margot με τον Σεφ.
«Επίσης, αντιπαθούν τα ίδια πράγματα. Ο Ralph υποδύεται τον Slowik υπέροχα, όχι σαν ένα τρελό. Τον συμπαθούμε γιατί αγαπά κάτι τόσο πολύ και ξεφεύγει λιγάκι».
Ο Fiennes συμπληρώνει, «Είναι μία παράξενη σύνδεση, γιατί δεν είναι ρομαντική. Εκείνος ταυτίζεται μαζί της. Βλέπει τον κόσμο μοιρασμένο ανάμεσα σε αυτούς που υπηρετούν ή δίνουν, και σε εκείνους που παίρνουν ή αγοράζουν. Αυτός ο διαχωρισμός είναι πολύ σημαντικός για εκείνον καθώς ο κόσμος χωρίζεται στα δύο. Εκείνη δεν το πιστεύει αυτό και επιπλέον δεν της αρέσει και το φαγητό του. Θεωρεί ότι είναι όλο μια μεγάλη απάτη».
Ο ΚΑΛΟΦΑΓΑΣ
Ο Nicholas Hoult υποδύεται τον Tyler, έναν καλοφαγά με εμμονή στη γαστριμαργία που πιστεύει ότι ξέρει περισσότερα για το ne dining από αυτά που πραγματικά κατέχει. Πετάει ονόματα εξεζητημένου εξοπλισμού και επιμένει να βγάζει φωτογραφίες τα πιάτα, ενώ κάτι τέτοιο δεν επιτρέπεται στο εστιατόριο. Ο Hoult εξηγεί για τον χαρακτήρα: «Είναι το όνειρό του που εκπληρώθηκε αυτό το εστιατόριο, έκανε οικονομία για καιρό για να πάει εκεί. Σχεδίαζε να πάει με μία κοπέλα, που τον χώρισε στο μεταξύ, οπότε πήρε μαζί του τη Margot γιατί το εστιατόριο δεν επιτρέπει να κάθεσαι μόνος σου σε ένα τραπέζι. Είναι ένας συμπαθητικός χαρακτήρας, μέχρι έναν βαθμό, χάρη στο πάθος του και την απόλαυση που νιώθει στο εστιατόριο. Αλλά παράλληλα, είναι κάποιος με πολλά ψυχολογικά θέματα».
Η σχέση του Tyler με τη Margot αρχικά μοιάζει ρομαντική, αλλά ο Tyler την έχει προσλάβει σαν συνοδό για το δείπνο. Η δυναμική τους αλλάζει όσο περνάει η ώρα και όσο αποκαλύπτονται οι λεπτομέρειες του σχεδίου του Σεφ Slowik. Ο Hoult επισημαίνει, «Η Margot παίζει έναν ρόλο για τον Tyler, είναι το cool
κορίτσι που δεν θα έβγαινε ποτέ μαζί του στο σχολείο».
Η ΚΡΙΤΙΚΟΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΕΚΔΟΤΗΣ ΤΗΣ
Η Lillian Bloom, την οποία υποδύεται η Janet McTeer (Ozark, Albert Nobbs), είναι μία καταξιωμένη κριτικός γαστρονομίας με μεγάλη επιρροή. Μέσα στα χρόνια, η Lillian έχει γίνει αλαζονική και εγωκεντρική. Έχει παρελθόν με τον Σεφ Slowik, τον οποίο ισχυρίζεται ότι ανακάλυψε η ίδια. Συνοδεύεται από τον εκδότη της Ted, τον οποίο υποδύεται ο Paul Adelstein (Mothers and Daughters, Intolerable Cruelty).
«Ο χαρακτήρας μου λατρεύει το φαγητό και τα εστιατόρια», λέει η McTeer says. «Αλλά κάπου στη διαδρομή, όλα γίνονται για να γράψει την κριτική της. Να φανεί έξυπνη και να προβληθεί η ίδια. Χαίρει, όμως, βαθιάς εκτίμησης». «Η Lillian ανακάλυψε και εδραίωσε τον Σεφ Slowik, οπότε ο Ted και η Lillian παίρνουν τα εύσημα» προσθέτει ο Adelstein. «Ο ίδιος ο Ted παίρνει τα εύσημα για τη Lillian. Ο Ted προσπαθεί να την φτάσει, αλλά ξέρει ότι εκείνη είναι στην κορυφή».
Ο ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΠΕΛΑΤΗΣ ΚΑΙ Η ΒΟΗΘΟΣ ΤΟΥ
Ο εσκεμμένα ανώνυμος Σταρ του Σινεμά, τον οποίο υποδύεται ο John Leguizamo (The Survivor, Moulin Rouge), ελπίζει να αφήσει πίσω του την αποτυχημένη καριέρα ως ηθοποιός και να γίνει παρουσιαστής σε εκπομπή μαγειρικής, οπότε παρευρίσκεται στο δείπνο για να κάνει έρευνα. Τον συνοδεύει η Felicity, η βοηθός του – Aimee Carrero (The Offer, Wander Darkly) -, που θέλει απεγνωσμένα να παραιτηθεί και να φύγει μακριά του.
«Υποδύομαι έναν πολύ ενοχλητικό, εγωκεντρικό ηθοποιό που έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του», εξηγεί ο Leguizamo. «Η καριέρα του έχει πάρει την κάτω βόλτα, οπότε γίνεται οξύθυμος». Για την Carrero, η σχέση ανάμεσα στον ηθοποιό και τη Felicity είναι μια ματιά στην εξουσία. Ενώ αρχικά η Felicity είναι καλή, γίνεται ξεκάθαρο ότι θεωρεί τον εαυτό της ανώτερο όπως και οι υπόλοιποι συνδαιτυμόνες.
ΤΟ ΠΛΟΥΣΙΟ ΖΕΥΓΑΡΙ
Ο Richard και η Anne, που τους υποδύονται οι βραβευμένοι με Tony, Reed Birney (Mass, The Hunt) και Judith Light (tick, tick… BOOM!, Transparent), είναι ένα πλούσιο ζευγάρι που έχει δειπνήσει πολλές φορές στο Hawthorn. Παρόλο που είναι τακτικοί πελάτες, το ζευγάρι δεν φαίνεται να απολαμβάνει την εμπειρία του φαγητού του Σεφ Slowik.
«Ο Richard και η Anne είναι από εκείνους που βλέπουμε να κάθονται στα εστιατόριο χωρίς να ανταλλάσσουν κουβέντα», εξηγεί η Light. «Έχουν πάει στο Hawthorn έντεκα φορές. Έχουν χρήματα και πηγαίνουν σε μέρη απλά, γιατί μπορούν να έχουν πρόσβαση».
Κατά τη διάρκεια της βραδιάς, θα αποκαλυφθούν μυστικά σχετικά με τον Richard, που φαίνεται να αναγνωρίζει τη Margot. Όσο χτίζεται η πλοκή και η κατεύθυνση του δείπνου γίνεται ξεκάθαρη, η Anne τα λέει έξω από τα δόντια όταν ανακαλύπτει ότι την έχει προδώσει.
ΤΑ ΤΕΧΝΟΦΡΙΚΙΑ
Στο δείπνο παρευρίσκονται οι Bryce, Soren και Dave, μία ενοχλητική παρέα από συναδέλφους σε εταιρεία υψηλής τεχνολογίας, τους οποίους υποδύονται οι Rob Yang (The Kitchen, Succession), Arturo Castro (Broad City, Billy Lynn’s Long Halftime Walk) και Mark St. Cyr. (Marshall). Το τρίδυμο εργάζεται για τον Doug Varick, στον οποίο ανήκει το Hawthorn, γεγονός που τους κάνει να νιώθουν προνομιούχοι. Οι συγκεκριμένοι χαρακτήρες εκπροσωπούν το στοιχείο του επιδεικτικού νεοπλουτισμού.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
Το προσωπικό του Hawthorn ζει στο νησί, όπου βρίσκεται το εστιατόριο, και μοιράζονται όλοι έναν κοιτώνα. Δουλεύουν με ακρίβεια και είναι αφοσιωμένοι στον Σεφ Slowik, σαν πιστοί σε αίρεση. Το δεξί χέρι του σεφ είναι η Elsa, την οποία υποδύεται η Hong Chau (Downsizing, Watchmen). Είναι σοβαρή, συγκροτημένη και υπάκουη. Στην πρώτη γραμμή του εστιατορίου στέκεται και ο σομελιέ (Peter Grsoz), μαζί με τους sous chefs, Katherine (Christina Brucato) και Jeremy (Adam Aalderks).
«Η Elsa είναι αινιγματική. Δεν ξέρουμε πολλά για αυτή», εξηγεί η Chau. Η σχέση ανάμεσα στον Σεφ Slowik και το προσωπικό του δείχνει την πίστη τους στο όραμά του. Ακολουθούν το σχέδιο του τυφλά, με όποιο κόστος.
ΤΟ ΕΠΙΔΟΡΠΙΟ
Όπως και οι χαρακτήρες, έτσι και η ταινία δεν είναι αυτό που φαίνεται στην αρχή. Κάθε πιάτο αποκαλύπτει μία νέα όψη της ιστορίας, επιτρέποντας στο κοινό να ζήσει μία περιπέτεια μαζί με τους συνδαιτυμόνες στο εστιατόριο. Είναι ένα σατιρικό θρίλερ που αποφεύγει να γίνει διδακτικό, αλλά παραμένει σκοτεινό και διασκεδαστικό.
Ο σκηνοθέτης Mylod ελπίζει ότι η ταινία θα διασκεδάσει, αλλά και θα ρίξει φως στην αδιαμφισβήτητη και εντυπωσιακή δεξιοτεχνία που χρειάζεται στον κόσμο του ne dining, μία μορφή έκφρασης την οποία ανακάλυψε χάρη στην ταινία. «Το δικό μου συμπέρασμα είναι το πόσο απίστευτα δύσκολο είναι να φτάσεις στην κορυφή και να παραμείνεις σε αυτό τον κόσμο. Βλέπω τους σεφ που διατηρούν αυτό το επίπεδο δεξιοτεχνίας και δεν έχω ιδέα πώς το καταφέρνουν, η δουλειά είναι ασύλληπτη σε κάθε επίπεδο. Είναι ένας πολύ δύσκολος χώρος. Τους σέβομαι πάρα πολύ. Ελπίζω το κοινό να πάρει μία γεύση όλου αυτού».
Το Μενού (The Menu, 2022)
Σκηνοθεσία: Mark Mylod
Ηθοποιοί: Anya Taylor-Joy, Ralph Fiennes, Nicholas Hoult, John Leguizamo, Judith Light, Hong Chau
Διάρκεια: 107′
Η ταινία θα κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους την Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2022