Επανέκδοση του αριστουργήματος του Ζόλταν Φάμπρι “Carousel”

Η ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας, μεταφερμένη στην Ουγγαρία, την δεκαετία του 50. Ο Ίστβαν, γαιοκτήμονας, αποχωρεί από την κολλεκτίβα των αγροτών και απαγορεύει στην κόρη του Μάρι να βλέπει τον Μάτε, αγαπημένο της και υπέρμαχο του συνεταιρισμού. Ο Μάτε αντιδρά αλλά κι η Μάρι δεν αποδέχεται τα σχέδια που έχει γι’ αυτήν ο πατέρας της. Η χειραφέτησή της συγκλονίζει την οικογένειά της, ενώ οι συγκρούσεις με αφορμή την κολλεκτιβοποίηση κορυφώνονται.

Το Φεστιβάλ Καννών του 1956 σημαδεύτηκε από ένα πρωτοφανές συμβάν: Ένας νεαρός κριτικός των Cahiers du Cinema, προκάλεσε επεισόδιο κατά τη διάρκεια της απονομής, εξοργισμένος για την άδικη, μη βράβευση ενός φιλμ και της πρωταγωνίστριάς του. Η διαμαρτυρία του ήταν τόσο έντονη που το φεστιβάλ του απαγόρευσε την είσοδο και για την επόμενη χρονιά. Ο κριτικός ονομαζόταν Φρανσουά Τριφό, η ταινία για την οποία διαμαρτυρήθηκε ήταν το «Καρουζέλ» του Ζόλταν Φάμπρι και η πρωταγωνίστριά του Μάρι Τέρετσικ.

Το «Καρουζέλ» ήταν η ταινία που έβαλε στον παγκόσμιο χάρτη το Μαγυάρικο σινεμά και τον δημιουργό του, Ζόλταν Φάμπρι. Για πρώτη φορά σε ταινία του Ανατολικού μπλοκ, το φόκους αποσπάται από την ταξική σύγκρουση, το στυλιζάρισμα και η αφήγηση ξεπερνούν τα στερεότυπα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, ανοίγοντας τον δρόμο για την έκρηξη του Ουγγρικού «Νέου Κύματος» που θα ακολουθούσε λίγα χρόνια μετά. Ο Φάμπρι, επικεντρώνεται στα πρόσωπα και στους χαρακτήρες κι αφήνει σε δεύτερη μοίρα την υπαρκτή κοινωνική σύγκρουση στην Ουγγαρία του 55. Το «Καρουζέλ» εισάγει μοντέρνους αφηγηματικούς κανόνες και στυλ, διαθέτοντας δυο σκηνές ανθολογίας του παγκόσμιου σινεμά, την εξαιρετικά πολύπλοκη τεχνικά σκηνή του Καρουζέλ, μια από τις πρώτες σκηνές που η αιώρηση αποδίδεται με τέτοια αληθοφάνεια (κι ο δ/ντης φωτογραφίας Μπάρναμπας Χέγκι έμεινε στην ιστορία) και την σκηνή του χορού, ένα αριστούργημα του μοντάζ με 77 κατ σε δυο λεπτά. Παράλληλα, ο Φάμπρι εγκαινιάζει την αφήγηση μέσω ενδιάμεσων φλας μπακ που θα εξελίξει αργότερα και θα γίνει σήμα κατατεθέν του. Όμως, είναι ένα καθαρό γυναικείο πρόσωπο που σκίζει την οθόνη και ενσαρκώνει ιδανικά την αθώα ορμή της νιότης, την φλόγα του έρωτα, την ενηλικίωση της άβγαλτης έφηβης σε χειραφετημένη γυναίκα. Ο Φάμπρι, μετά από εξαντλητικό κάστινγκ, επέλεξε την δεκαοχτάχρονη Μάρι Τέρετσικ, θεατρική ηθοποιό στα πρώτα της βήματα, πρωτόβγαλτη τότε στο σινεμά, Στο πλευρό του καταξιωμένου Ίμρε Σόος, η Τέρετσικ έλαμψε σε κάθε σκηνή, έγινε το «πρόσωπο» της ταινίας και ξεκίνησε μια τεράστια καριέρα που φτάνει ως τις μέρες μας με πάνω από 100 φιλμ στο ενεργητικό της και συνεργασίες με όλα τα ιερά τέρατα του Ουγγρικού σινεμά (Γιάντσο, Μακ, Μάαρ κλπ.), πλέον το ίδιο το πρόσωπο της υπεργόνιμης Μαγυάρικης κινηματογραφικής παραγωγής από την δεκαετία του 50 έως τις μέρες μας.

Διαβάστε   Φρανσουά Τριφό, ο auteur που αγαπούσε τους θεατές του

 

Ζόλταν Φάμπρι (1917 – 1994)
Ο Φάμπρι, μαζί με τον Μακ, τον Μάριασι, τον Χέρκο, τον Μπάτσο και μερικούς άλλους κινηματογραφιστές «έστησε» το Ουγγρικό σινεμά μετά το 1945. Απόφοιτος της Εθνικής Σχολής Καλών Τεχνών. Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, στρατολογήθηκε από τον Ουγγρικό στρατό, αλλά δεν υπηρέτησε ως μάχιμος λόγω της εύθραυστης υγείας του. Στο τέλος του πολέμου, συνελήφθη αιχμάλωτος από τις Αμερικανικές δυνάμεις. Με την απελευθέρωσή του άρχισε να εργάζεται στο εθνικό θέατρο της Ουγγαρίας. Το 1950 άρχισε να εργάζεται ως σκηνογράφος σε κινηματογραφικές παραγωγές για να μεταπηδήσει σύντομα στην σκηνοθεσία. Αρχικά γύρισε κάποια φιλμ σοσιαλιστικού ρεαλισμού, όπως το «14 σωσμένες ζωές» πριν την διεθνή καταξίωση με το «Καρουζέλ». Ακολούθησε μια σειρά επιτυχημένων έργων, όπως «Ο Καθηγητής Αννίβας», «Το ημίχρονο του θανάτου», «Η φράση που δεν τέλειωσε ποτέ», «20 ώρες», «η Πέμπτη σφραγίδα», ενώ έφτασε στην διεκδίκηση ξενόγλωσσου Όσκαρ με τα «Μαγυάροι» και «Τα παιδιά της οδού Αγίου Παύλου».

Από το 59 ως το 81 διετέλεσε πρόεδρος της Ουγγρικής Ένωσης σκηνοθετών, ενώ ως καθηγητής της Ακαδημίας Κινηματογράφου «έβγαλε» δημιουργούς όπως ο Αττίλα Γιάνις και η Ίλντικο Ένιεντι. Την δεκαετία του 80, επέστρεψε στην πρώτη του αγάπη, την ζωγραφική. Από το 1947 ως τον θάνατό του, σύζυγος της ηθοποιού Νοέμι Άπορ.

 

Carousel (Körhinta, 1955)

Σκηνοθεσία: Ζόλταν Φάμπρι

Ηθοποιοί: Μάρι Τέρετσικ, Ίμρε Σόος, Άνταμ Σίρτες, Μπέλα Μπάρσι, Μάνι Κις

Διάρκεια: 92΄

Η ταινία κυκλοφορεί από Πέμπτη 15 Αυγούστου, αποκλειστικά στην ΡΙΒΙΕΡΑ, για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε φηφιακά αποκατεστημένη κόπια 4Κ.