Του Γιάννη Τοτονίδη
Αυτό το χρονικό διάστημα το iCineman δίνει βαρύτητα στα Βραβεία ΙΡΙΣ 2018. Στην κατηγορία “Μυθοπλασία” υποψήφιες ήταν συνολικά 21 ταινίες. Αφού παρακολούθησα τις 19 (επειδή οι παραγωγοί των ταινιών «Love me not» του Αλέξανδρου Αβρανά και «Γυναίκες που περάσατε από δω» του Σταύρου Τσιώλη δεν τις συμπεριέλαβαν στην ειδική πλατφόρμα που παρέχει η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου στα μέλη της με τη χρήση συγκεκριμένων κωδικών, αλλά προγραμμάτισαν από δύο προβολές στην Αθήνα, όπου δεν είχα τη δυνατότητα να παραστώ), μία από αυτές που ξεχώρισα είναι η ταινία «Μπλε Βασίλισσα».
Μια ληστεία γίνεται η αφετηρία για μια “μπλε ιστορία” με πολλές διαφορετικές εκδοχές, τόσες όσες και οι διακριτές οπτικές γωνίες τεσσάρων άπληστων χαρακτήρων που συναγωνίζονται με φόντο τη «Μπλε Βασίλισσα», ένα από τα σπανιότερα διαμάντια του κόσμου. Ο Γιάννης, ένας από τους έμπιστους ανθρώπους του αρχιμαφιόζου Άγγελου, παροτρύνεται από τη σύντροφό του Λένα, να συμμαχήσει με τον εκτελεστή Σταύρο και να κλέψουν το δαχτυλίδι. Στην ιστορία εισέρχεται και ο Νίκος, ο σιωπηλός οδηγός του Άγγελου. Η ταινία αφηγείται την ιστορία μέσα από τα μάτια των διαφορετικών χαρακτήρων της, σαν ένα παιχνίδι που δεν ξέρεις τι εκπλήξεις κρύβει και παρακολουθούμε τα κίνητρά τους και -κυρίως- για ποιους λόγους κάνουν αυτή την κομπίνα σε έναν μαφιόζο που όλοι τον φοβούνται.
Μπορεί να έχετε ακούσει τις “Μπλε Ιστορίες”, άλλοι επειδή τις κατεβάσατε ως app για το smartphone σας για να παίξετε με τους φίλους σας, άλλοι από την παρέα σας και άλλοι να έτυχε να βρεθείτε σε κάποια παρέα που το έπαιζε. Όπως και να έχει, πρόκειται για ένα παιχνίδι του οποίου οι κανόνες είναι απλοί: Κάποιος διηγείται μια ιστορία που φαινομενικά είναι ακαταλαβίστικη και οι υπόλοιποι προσπαθούν μέσα από μια σειρά ερωτήσεων που απαντώνται με “ναι” ή “όχι”, να ενώσουν τα κομμάτια και να αποκαλύψουν την ολοκληρωμένη εκδοχής της. Κάποιες από αυτές είναι καθημερινές, κάποιες τρομακτικές, ορισμένες εμπλέκουν φόνους και άλλες όχι. Ο αφηγητής, εκτός από “ναι” ή “όχι”, μπορεί να απαντήσει και “άγνωστο” (αν δεν είναι γνωστό κάποιο στοιχείο της ιστορίας) ή “χωρίς σημασία”, αν θεωρήσει ότι η απάντηση θα μπερδέψει τους συμπαίκτες του ή θα τους απομακρύνει από τη λύση. Πρόκειται για ένα παιχνίδι που απαιτεί υψηλή αυτοσυγκέντρωση, προσοχή και συλλογικότητα.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε αυτήν την αστυνομική νουάρ περιπέτεια με αμερικάνικες αναφορές. Ενώ παρακολουθούμε τα ζενερίκ, ακούγεται κάποιος να ξεκινά ένα παιχνίδι που -λέει- ότι ονομάζεται “περίεργες ιστορίες”. Εννοεί βέβαια τις “Μπλε Ιστορίες”, αλλά οι σεναριογράφοι βάζουν τον χαρακτήρα τους εσκεμμένα να κάνει λάθος, για να καταλάβουμε πως πρόκειται για έναν ημιμαθή τύπο. Σύντομα αντιλαμβανόμαστε ότι δεν πρόκειται για ένα παρεΐστικο παιχνίδι, αλλά για μια συζήτηση μεταξύ μιας ομάδα ληστών που ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει το εγκληματικό της σχέδιο: τη ληστεία ενός πανάκριβου διαμαντιού που φέρει τον τίτλο “Μπλε Βασίλισσα”.
Η ταινία κυριαρχείται από ζευγάρια. Αν μιλήσουμε με “Διαγράμματα Venn”, τότε τα πρόσωπα είναι σύνολα και τα ζευγάρια δημιουργούν τομές και υποσύνολα. Κάθε πρόσωπο ανήκει σε κάποιο ζευγάρι (ερωτικό ή “επαγγελματικό”). Υπάρχουν συμμαχίες, αλλά και συνωμοσίες. Ο καθένας είναι σύμμαχος με κάποιον άλλον και συνωμοτούν -και οι δυο- εναντίον άλλου, αλλά ταυτόχρονα ο καθένας συνωμοτεί και εναντίον του συνεταίρου του. Κάτι ανάλογο με τους διπλούς κατασκόπους. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει το πολυτιμότερο διαμάντι στον κόσμο, η “Μπλε Βασίλισσα”, το οποίο περνά από χέρι σε χέρι και σαν λάιτ μοτίβ δίνει τόνο και φωτίζει με τον πόθο της απόκτησής του όλη την ταινία. Σε κάθε διαφορετική οπτική προστίθενται επεξηγηματικές λεπτομέρειες προς κατανόηση των κενών που -εξ ανάγκης- υπάρχουν, ενώ οι ανατροπές διαδέχονται η μια την άλλη, μέχρι και την τελευταία στιγμή. Όπου μας αποκαλύπτεται ολοκληρωμένη η εικόνα.
Ο Αλέξανδρος Σιπσίδης, έχοντας ήδη στη βαλίτσα του τρεις βραβευμένες ταινίες μικρού μήκους («Γάλα» το 2008, γυρισμένη σε super16mm, «Iris» το 2011, επίσης γυρισμένη σε super 16mm και «Αν Ήταν Νόμιμος ο Βιασμός» το 2013, εμπνευσμένη από την ομότιτλη ιστορία στο βιβλίο του Irvin Yalom «Love’s Executioner» / «Ο δήμιος του έρωτα και άλλες ιστορίες ψυχοθεραπείας»), ξεκινά το πρώτο του ταξίδι στις μεγάλου μήκους με ένα αστυνομικό νουάρ (εκπρόσωπος του οποίου θεωρείται ο Νικολαΐδης) -είδος όχι και τόσο γνώριμο για το ελληνικό σινεμά- που συνδυάζει το μυστήριο και τη δράση. Η ιστορία περιγράφεται με λιτή αφήγηση και χιούμορ, οι πληροφορίες δίνονται με το σταγονόμετρο για να σε “ξεδιψάσουν” λίγο πριν το “Τέλος”, η Φωτογραφία είναι υπέροχη, οι ηθοποιοί ανταποκρίνονται με επαγγελματισμό στους ρόλους τους, ενώ ο με Ρωσικές καταβολές σκηνοθέτης αφήνει φερέγγυα δείγματα για την “αυτοκρατορική” συνέχεια, τόσο του ίδιου, όσο και της ωφέλειας του εγχώριου σινεμά που αναμένεαται να προκύψει επαγωγικά από τις ταινίες του, το οποίο -εγχώριο σινεμά- κυριαρχείται θεματολογικά κατά κόρον από το είδος της κωμωδίας. Δεν είναι δα και τόσο εύκολο να κάνεις μια τόσο ιδιαίτερη ταινία μέσα σε 18 ημέρες γυρισμάτων, με ελάχιστο budget!
Η ταινία θα προβληθεί με ενδογλωσσικούς Υπότιτλους για Κωφούς/ές και βαρήκοους/ες (SDH, Subtitles for the Deaf and Hard of Hearing) με την επιμέλεια και πιστοποίηση της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών-Movement of Disabled Artists. Είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα που γίνεται αποκλειστική διανομή ταινίας με SDH υπότιτλους. Για όσους έχουν την περιέργεια και επιθυμία μπορούν επίσης να παρακολουθήσουν κάποιο υλικό από backstage βίντεο ή να πάρουν μια γεύση από σκίτσα / storyboards του pre production της ταινίας σχεδιασμένα από την ταλαντούχα Αλίκη Γεωργαρά.
Πληροφοριακά, μπορεί η “Μπλε Βασίλισσα” να μην είναι πραγματικό πετράδι, αλλά δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από την “Μπλε Αυτοκράτειρα”, ένα διαμάντι σε σχήμα αχλαδιού που μέχρι πρότινος ήταν το ακριβότερο του κόσμου. Άλλος σπάνιος πολύτιμος “μπλε” λίθος είναι το “Sky Blue”, το οποίο πουλήθηκε το Μάρτιο του 2016 στην τιμή των 17 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ μόλις πρόσφατα ανακαλύφθηκε ένα ακόμη υπέροχο μπλε διαμάντι που προέρχεται από την τιάρα της Μαρίας Αντουανέτας, με τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας τα 6,1 εκατομμύρια δολάρια. Τέλος, για την ιστορία, στα γυρίσματα της ταινίας χρησιμοποιήθηκαν 3 διαφορετικά “διαμάντια”, των οποίων η μέση αξία τους ανέρχεται στα 7,5 ευρώ.
Μπλε Βασίλισσα (Blue Queen)
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Σιπσίδης
Σενάριο: Δημήτρης Ευλαμπίδης, Απολλωνία Τσαντά
Ηθοποιοί: Μιχάλης Οικονόμου, Ράμσι Σούκουλη, Δημήτρης Ήμελλος, Γιώργος Αδαμαντιάδης, Φωτεινή Λεβογιάννη, Θέμης Πάνου, Δημήτρης Καπετανάκος, Τζο Παπανικολάου, Προμηθέας Νεραττίνι, Πάνος Δημητράς
Φωτογραφία: Χριστίνα Μουμούρη
Μοντάζ: Χρήστος Γάκης
Μουσική: DNA
Σκηνικά, Κοστούμια: Ελευθερία Τζίβα Πέτροβα
Ήχος: Βασίλης Ηπειρώτης, DNA lab
Μακιγιάζ: Ιωάννα Μαρματάκη
Special Effects: Chris Day
Παραγωγοί: Λίζα Αποστολοπούλου, Αλέξανδρος Σιπσίδης
Διάρκεια: 91΄
Η ταινία θα βγεί στους κινηματογράφους την Πέμπτη 19 Απριλίου 2018
* Ο Γιάννης Τοτονίδης από μικρός αρέσκονταν στις εκρήξεις. Για να γλιτώσουν οι γονείς του την ανατίναξη του σπιτιού τους, τον έπεισαν να σπουδάσει Χημικός (απόφοιτος του Α.Π.Θ.). Η “εκρηκτικότητα” του ψυχισμού του τον ώθησε να ασχοληθεί με την 7η Τέχνη. Έγινε μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών (ΕΕΣ), μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Σκηνοθετών (F.E.R.A.), μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (Π.Ε.Κ.Κ.) και μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI). Πρόσφατα έγινε και μέλος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Στο παρελθόν υπήρξε Μουσικός Παραγωγός και Επιμελητής Κινηματογραφικών Εκπομπών, καθώς επίσης και Τηλεοπτικός Παρουσιαστής Κινηματογραφικών Εκπομπών. Τελευταία πειραματίζεται με τη μαγειρική και προκαλεί μόνο γαστρονομικές εκρήξεις.